Okyanusların korunması için çalışan OceansAsia kuruluşunun Aralık 2020 tarihli “Masks on the Beach: The Impact of COVID-19 on Marine Plastic Pollution” başlıklı raporu, okyanuslarımızda yaklaşık 1,6 milyar maskenin “yüzdüğünü” gösteriyor. Raporu inceleyen B2Press’in paylaştığı verilere göre, maskelerin 4 bin 680 ila 6 bin 240 ton arasında ek bir deniz kirliliğine yol açtığı ve tek bir maskenin tamamen yok olmasının 450 yıl kadar süreceği belirtiliyor.
Son dönemlerde Türkiye de dahil dünyanın pek çok yerinde yaşanan sel, yangın gibi doğal afetler ve artan çevre kirliliği, tüm dünyayı risk altındaki doğal yaşam için harekete geçirdi. Pandeminin başlarında insanların evlerine kapanması, uzmanlar tarafından doğa için bir “yeniden doğuş” olarak nitelendirilse de normalleşme adımlarının hız kazanması tabloyu tersine çevirdi. Özellikle hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelen maskelerin bilançosu ise ağır oldu. “Masks on the Beach: The Impact of COVID-19 on Marine Plastic Pollution” başlıklı rapora göre, bileşenlerinin yarısından fazlası plastik ve polimerlerden oluşan yaklaşık 1,6 milyar maske okyanuslarda yüzüyor. Tek bir maskenin yok olması içinse en az 450 yıl gerekiyor.
Maskelerin burun destek telleri de deniz canlıları için büyük tehdit
Raporda, tek kullanımlık maskelerin doğada biyolojik olarak parçalandığına ve mikroplastiklere dönüşerek hayvanlar tarafından kolayca yutulabildiğine dikkat çekiliyor. Buna göre yutulan plastikler besin zinciri boyunca transfer edildiğinden, insanlar için de ciddi sağlık riski oluşturuyor. Deniz ekosistemini tehdit eden maske kaynaklı bir başka tehlikenin ise tek kullanımlık maskelerin burun destek telleri olduğu görülüyor. Raporda bu tellerin balık ve kuşlar için boğulma riskini artırdığı, plastik yüzeyinin ise alg çoğalmasını uyararak maskelerin özellikle kaplumbağalar tarafından yiyecek olarak algılanıp tüketilmesine neden olduğu belirtiliyor.
2021’de üretilen 52 milyar maske, denizleri kirletmeye aday
Yine raporda, 2050 yılında denizlerde balıktan daha çok plastik bulunacağına dair tahminler de yer alıyor. Buna göre 2021’de toplam 52 milyar tek kullanımlık maske üretildiği ve bu maskelerin %3'ünün denizleri kirletebileceği öngörülüyor. Tek kullanımlık yerine yıkanabilir ve yeniden kullanılabilir maskelerin teşvik edilmesi ve atık yönetiminin iyileştirmesi ise denizlerdeki kötüye gidişin durdurulmasında etkili olacağı belirtilen önlemler arasında sayılıyor.
Çin, yalnızca Nisan 2020’de 450 milyon adet maske üretti!
Maske kullanımı dünya çapında Dünya Sağlık Örgütü'nün COVID-19 pandemisini resmi olarak ilan etmesinin ardından zorunlu kılınmış ve bu zorunluluk, fabrika ve atölyelerin tam kapasite tek kullanımlık maske üretmeye başlamasına neden olan büyük bir talep şoku yaratmıştı. B2Press’in derlediği veriler, üretimdeki patlamayı da ortaya koydu. Buna göre maskelerin çoğu Çin'de üretilirken, sadece Nisan 2020'de ülkenin günlük maske üretimi 450 milyon adet olarak kayıtlara geçti.
Kaynak:
1. Basın Bülteni
Comments